نگاهی به ایرلاین‌های ایرانی و ویژگی‌های جذاب آن‌ها

به دنیای جذاب خطوط هوایی ایرانی خوش آمدید. هر ایرلاینی، داستان خودش را دارد و این مقاله جایی است که فناوری، تاریخ و فرهنگ با هم تلاقی پیدا می‌کنند. در این مقاله ما شما را با خطوط هوایی ایرانی که نقشی محوری در ارتباطات داخلی و خارجی کشور دارند آشنا می‌کنیم. از شرکت فلای پرشیا تا پویا و زاگرس هرکدام ماجرا و ویژگی‌های خود را دارند. پس با ما همراه باشید تا شبکه گسترده‌ای که این ایرلاین‌ها در خارج و داخل کشور ساخته‌اند (و حتی نساخته‌اند) را بررسی کنیم.

چه مسافری باشید که قصد یک ماجراجویی هیجان‌انگیز در ایران را دارد و چه از روی علاقه‌مندان صنعت هوانوردی و مشتاقان صنعت هواپیمایی ایران باشید، این مقاله آغاز یک کاوش جامع است. پس کمربندهای خود را ببندید، تلفن همراه خود را در حالت پرواز قرار دهید و آماده باشید تیک‌آف باشید که می‌خواهیم بر فراز کشوری که رؤیاهای سربه‌فلک‌کشیده در آن پرواز می‌کنند سفر کنیم.

نگاهی به تاریخچه ایرلاین‌ها در ایران

تاریخچه پرواز در ایران به قبل از اختراع هواپیما برمی‌گردد؛ یعنی زمانی که یک فرانسوی و آمریکایی، بالن‌های خود را برای ناصرالدین‌شاه به پرواز درآوردند. بعد از اختراع هواپیما حدود 10 سال طول کشید تا اولین پرنده آهنی وارد ایران شود (یعنی سال 1292). اما صنعت هواپیمایی به شکل شسته‌رفته‌تر آن با تأسیس اولین شرکت هواپیمایی در دهه 1320 آغاز شد. در آن زمان، ایران به‌عنوان مرکزی راهبُردی در آسیای میانه به‌حساب می‌آمد و توسعه هواپیمایی در آن به‌عنوان یک راه برای بهبود ارتباطات و توسعه اقتصادی موردتوجه قرار گرفت.

alt: تاریخچه ایرلاین‌ها در ایران

در سال 1322، شرکت هواپیمایی ملی ایران با نام «ایران‌ایر» تأسیس شد. این شرکت به‌مرورزمان، پروازهای داخلی و بین‌المللی را در سراسر جهان گسترش داد و به‌عنوان شرکت هواپیمایی ملی ایران شناخته شد. در دهه 1350، با توسعه بیشتر صنعت هواپیمایی در ایران، شرکت‌های هواپیمایی دیگری مانند «ایران ایرتور» و «آسمان» تأسیس شدند. همچنین، در این دهه زیرساخت‌های فرودگاهی در سراسر کشور توسعه یافت و شرایط پروازهای بین‌المللی بهبود یافت. بعد از انقلاب اسلامی در سال 1357، صنعت هواپیمایی در ایران تحت‌تأثیر قرار گرفت. این اتفاقات باعث تغییراتی ازجمله تأسیس شرکت‌های خصوصی در ساختار صنعت هواپیمایی شد.

در دهه‌های بعدی، صنعت هواپیمایی در ایران رشد قابل‌توجهی داشت و تعداد شرکت‌های هواپیمایی افزایش یافت. شرکت‌های هواپیمایی مختلفی مانند «ماهان»، «آسمان»، «تابان» و… تأسیس شدند و خدمات هوایی در داخل و خارج از کشور را ارائه دادند. امروزه صنعت هواپیمایی در ایران همچنان به‌عنوان یک بخش حیاتی از اقتصاد کشور و ارتباطات بین‌المللی موردتوجه قرار دارد. شرکت‌های هواپیمایی ما همچنان درحال‌توسعه کمی و کیفی ناوگان خود برای خدمت‌رسانی به مردمان ایران و جهان هستند.

اگر می‌خواهید اطلاعات کاملتری از مفهوم ایرلاین داشته باشید، به مقاله «ایرلاین چیست؟» مراجعه کنید.

نگاهی به جوان‌ترین شرکت‌های هوایی ایرانی

در این بخش از مقاله شما را با جوان‌ترین شرکت‌های هواپیمایی ایران آشنا می‌کنیم. درصورتی‌که دوست دارید علاوه بر اینها با هواپیمایی‌های قدیمی‌تر داخلی و خارجی دیگری هم آشنا شوید؛ پیشنهاد می‌کنیم نگاهی به مقاله «همه چیز درباره ایرلاین‌ها» بیندازید. در آنجا اطلاعات جالبی درباره ایرلاین‌ها به دست خواهید آورد. اما الان این شما و این هم جدیدترین ایرلاین‌های ایرانی!

alt: جوان‌ترین شرکت‌های هوایی ایرانی

فلای پرشیا، بازیگر جدید آسمان

تازه‌تأسیس‌ترین شرکت در لیست ایرلاین‌های ایرانی به فلای پرشیا (FlyPersia) تعلق دارد. این شرکت کار خود را از سال 1396 و با سه فروند هواپیمای بوئینگ 737 آغاز کرد. البته اولین پرواز عملیاتی فلای پرشیا در سال 1398 و از شیراز به مشهد مقدس انجام شد. این شرکت سومین هواپیمایی استان فارس به‌حساب می‌آید که فعلاً همه مقاصد پروازی آن داخلی است. در حال حاضر خدمات خود را در مقاصدی مانند تهران، اهواز، عسلویه، اراک، اصفهان و یزد در کلاس اکونومی (اقتصادی) ارائه می‌دهد.

هواپیمایی وارش، جوانی جویای نام

وارش (Varesh) یک شرکت مازندرانی تازه‌تأسیس است که از سال 1396 فعالیت خود را آغاز کرده است. اولین ایرلاین استان مازندران است و خود کلمه «وارش» به معنای باران است. این شرکت در حال حاضر خدمات خود را در 11 مقصد داخلی و در کلاس پرواز اکونومی ارائه می‌دهد. البته برخی از پروازهای این شرکت به‌صورت فصلی و به مقاصد خارجی نیز انجام می‌شود.

alt: خطوط پرواز و هواپیماهای ایرانی

هواپیمایی کارون، پرماجراترین شرکت هوایی

این هواپیمایی یکی از پرماجراترین شرکت‌های هوایی ایران است. نقطه شروع هواپیمایی کارون (Karun)، به‌عنوان اولین باند فرودگاه ایران در سال 1305 بود. از حدود سال‌های 1327، با نام «ایران سرویسز» و زیر نظر مناطق نفت‌خیز و با استفاده از خلبانان هلندی و کانادایی، پروازهای شرکت ملی نفت را عهده‌دار شد. پس از انقلاب اسلامی با رفتن خلبانان خارجی و قطع‌شدن پروازهای هوایی، مرحوم «علی خضیر» یک فروند هواپیمای فوکر را راه‌اندازی کرد و مجدداً پروازهای این شرکت ملی نفت ازسرگرفته شد. این شرکت در تاریخ خود با حوادث زیادی مانند ربوده‌شدن هواپیما، بمباران هوایی و… روبرو شده است.

از سال 1395 این شرکت به «هواپیمایی کارون» تغییر نام داد و هم‌اکنون زیر نظر بخش خصوصی با 10 فروند هواپیماهای فوکر و 2 فروند بوئینگ 737 به فعالیت خود ادامه می‌دهد.

هواپیمایی پارس، وفادار به جت‌های بمباردیر

شرکت پارس اقیانوس کیش (ParsAir) در سال 1394 و در قالب شرکت سهامی خاص شروع به فعالیت کرده است. عملیات پروازی پارس ایر پس از دریافت گواهینامه‌های لازم از سال 1400 آغاز شده است. هواپیمایی پارس تنها شرکت ایرانی است که فقط از جت‌های بمباردیر برای خدمت‌رسانی خود استفاده می‌کند و باتوجه‌به تازه‌تأسیس بودن، هنوز مسیر درازی را پیش روی دارد.

alt: هواپیمایی پارس ایر

هواپیمایی پویا، یک باربر سخت‌کوش

پویا (Pouya Air) یکی از محدود شرکت‌های کارگو است که در سال 1391 تأسیس شده است و اکنون در زمینه‌های مسافربری، جت شخصی و تاکسی هوایی نیز فعالیت می‌کند. پویا هدف اصلی خود را جابه‌جایی محموله‌های بزرگ به 5 قاره جهان اعلام کرده است. هواپیمای مسافربری این شرکت دارای صندلی‌های تاشو و قابلیت جابه‌جایی 52 مسافر را دارد. تاکسی‌های هوایی این شرکت نیز برای سفرهای خانوادگی مناسب است و تا 17 نفر ظرفیت دارند.

سپهران، یک هواپیمایی مشتری‌مدار

بااینکه شرکت سپهران (sepehran) از سال 1391 به ثبت رسیده بود؛ اما آغاز به کار آن به‌عنوان یک شرکت جابه‌جایی بار و مسافر از سال 1395 بوده است. سپهران با راه‌اندازی باشگاه مشتریان خود تحت عنوان RedMiles گامی بلند در زمینه مشتری‌مداری در صنعت هوایی برداشته است. این باشگاه به مشتریان امتیازات زیادی را از جمله کنسل یا تغییر تاریخ بلیط‌ها به‌صورت رایگان می‌دهد. این شرکت دهمین هواپیمای خود را با رجیستر FSV به‌عنوان سفیر برند خود معرفی کرده است. بیشتر کشورهای اروپایی از این فنّاوری استفاده می‌کنند. به‌طورکلی سپهران جزو معدود شرکت‌هایی است که سعی داشته با استفاده از فنّاوری‌های روز به مشتریان خدمت‌رسانی کند.

alt: هواپیمایی سپهران

معراج، یک رفیق وقت‌شناس

هواپیمایی معراجی (Meraj) در سال 1389 توسط بخش خصوصی تأسیس شد و کسی در آن زمان نمی‌دانست که قرار است کمترین میزان تأخیر پرواز را در بین هواپیمایی‌هایی پرتأخیر کشور ما داشته باشد. این شرکت دارای 3 فروند ناوگان تشریفاتی و 7 فروند ناوگان مسافری است که ناوگان تشریفاتی آن تنها مسئولین دولتی را جابه‌جا می‌کنند. شعار معراج «لذت پروازی مطمئن» است و به همین منظور کیفیت را سرلوحه کار خود قرار داده است و امروزه نیز با همین ویژگی شناخته می‌شود.

آتا، پدربزرگ جوان صنعت هوایی!

شرکت هوایی آتا (Ata) ایرلاینی جوان است که در سال 1387 از شهر تبریز شروع به کار کرده است. دور از انتظار نیست که این شرکت تبریزی از یک کلمه بومی به معنای «پدرجدّ» برای نام‌گذاری خود استفاده کرده باشد. آتا با وجود تازه‌تأسیس بودن موفق شد که در ششمین سال فعالیت خود عنوان چهارمین هواپیمایی برتر کشور را از آن خود کند و علت آن هم احتمالاً تلاش این شرکت برای استفاده از خلبانان و کارکنان آموزش‌دیده در کشورهایی نظیر ترکیه باشد. هم‌اکنون آتا پروازهای خود را در کلاس اکونومی و در مواردی محدود با ایرباس 320 تجاری ارائه می‌دهد.

alt: هواپیمایی آتا

تابان، یک هواپیمایی معمولی و کار راه‌انداز

اولین پرواز شرکت هواپیمایی تابان (Taban) در سال 1385 و از شهر مشهد به کیش انجام شد. این شرکت خصوصی یکی از برنامه‌های خود را پوشش مناطق محرومی مانند بیرجند، طبس، ماکو و… اعلام کرده و به‌صورت گاه‌گدار این مناطق را جزو مسیرهای پروازی خود قرار داده است. رده‌های پروازی این شرکت فقط صندلی‌های اکونومی را شامل می‌شوند.

زاگرس، یک پسر پرجنب‌وجوش

زاگرس (Zagros) یکی از فعال‌ترین بازیگران صنعت هوایی ایران است که فعالیت خود را از سال 1384 در منطقه آزاد اروند آغاز کرده است و در همین مدت توانسته است که گواهینامه‌های فنی معتبری را کسب کند. زاگرس که یکی از پرحادثه‌ترین هواپیمایی‌های این فهرست محسوب می‌شود؛ اولین پرواز بین‌المللی خود را در سال 1387 به دمشق انجام داد و بعدها مقاصدی مانند آنتالیا، دبی و… را نیز اضافه کرد. به‌طورکلی زاگرس یکی از خوبان صنعت هوایی کشور محسوب می‌شود که احتمالاً نامش را زیاد شنیده باشید.

خدمات CIP در ایرلاین‌های ایرانی

alt: تشریفات فرودگاهی در ایران

تا اینجای مقاله به معرفی ایرلاین‌های ایرانی پرداختیم. حالا بد تا درباره اصطلاحی که ممکن است از آژانس‌های هوایی شنیده باشید؛ یعنی خدمات CIP صحبت کنیم. خدمات cip یا خدمات اشخاص مهم تجاری، خدماتی خاصی است که به تاجران، مدیران، اشخاص سیاسی و… داده می‌شود تا با استرس کمتری سفر کنند. فلسفه این خدمات نه‌تنها گرامیداشت طبقات اجتماعی نیست؛ بلکه صرفه‌جویی در زمان و ایجاد آرامش فکری برای این افراد پرمشغله است. پس برای استفاده از این خدمات صرفاً لازم نیست پول‌دار باشید. اگرچه که باید پول کافی برای استفاده از آن‌ها را داشته باشید! پس اگر دوست دارید حتی یکبار هم که شده مثل یک رئیس‌جمهور سفر کنید و از خدمات زیر بهره‌مند شوید، این خدمات مناسب شما است.

• بدرقه تا فرودگاه از در خانه
• تهیه بلیت و دریافت صندلی
• حمل‌ونقل چمدان و بار
• انجام کارهای گذرنامه‌ای و عوارض
• پذیرایی در فضایی دنج و اختصاصی
• اختصاص امکانات رفاهی مانند اینترنت، هتل
• حمل‌ونقل در باند فرودگاه توسط خودروی اختصاصی
• و…

 اما شاید از خودتان پرسید کدام ایرلاین‌های این خدمات را ارائه می‌دهند؟ در پاسخ باید گفت خدمات CIP در بیشتر باندهای فرودگاهی وجود دارد. اما به دلیل کمبود فضا در فرودگاه‌ها امکان ایجاد لنج‌های اختصاصی برای هر شرکت هواپیمایی به طور اختصاصی وجود ندارد. اگرچه شرکت‌های بزرگی مانند ایران‌ایر و ماهان خدمات CIP خود را به‌صورت رایگان در پروازهای خروجی ارائه می‌دهند. اما درباره پروازهای ورودی به تهران یا سایر شهرها این خدمات رایگان نیست. البته خبر خوب این است که شما می‌توانید ازطریق شرکت‌های ارائه‌دهنده این خدمات، در بیشتر فرودگاه‌ها از خدمات CIP بهره‌مند شوید.

نکاتی برای بهبود تجربه سفر با ایرلاین‌های ایرانی

alt: تجربه سفر با ایرلاین‌های ایرانی

در ادامه برای کامل‌بودن اطلاعاتی که در این مقاله ارائه می‌شود، چند نکته برای بهبود تجربه سفر با خطوط هوایی ایرانی آورده شده است.

1. خرید بلیت را به دقیقه 90 نیندازید

برخی از افراد برای دستیابی به بلیت ارزان‌تر خرید بلیت را به دقیقه 90 می‌اندازند تا بلیت کنسل شده احتمالی را رزرو کنند! اما در نظر داشته باشید که خطوط هوایی به‌خصوص در مسیرهای پرمخاطب می‌توانند به‌شدت شلوغ شوند، پس کار بهتر این است که با برنامه‌ریزی زودهنگام پرواز امنی را برای خود بسازید.

1. با خط‌مشی‌ها آشنا شوید

قبل از پرواز سری به وبگاه شرکت هوایی خود بزنید و با خط‌مشی مجاز چمدان شرکتی که با آن پرواز می‌کنید آشنا شوید. اطمینان حاصل کنید که چمدان شما دارای محدودیت وزن و اندازه است تا از هرگونه ناراحتی یا هزینه اضافی در فرودگاه جلوگیری شود.

1. زودتر از موعد وارد فرودگاه شوید

زودتر رسیدن به فرودگاه به شما زمان کافی برای تکمیل مراحل ورود، بررسی‌های امنیتی و هرگونه تشریفات لازم را می‌دهد و تجربه سفر آرام‌تری را تضمین می‌کند.

1. مدارک ضروری را به همراه داشته باشید

مطمئن شوید که تمام مدارک لازم سفر، از جمله بلیت، کارت ملی، پاسپورت و ویزا (برای سفر خارجی) را همراه داشته باشید. مدارک در دسترس نگه دارید؛ چون ممکن است لازم باشد آنها را در مراحل مختلف سفر خود ارائه دهید.

alt: سفر با ایرلاین‌های ایرانی

1. مطلع بمانید

تلفن همراهتان را دردسترس نگه دارید. برخی از شرکت‌ها تغییرات سفر را با پیامک، ایمیل و..و اطلاع‌رسانی می‌کنند (بسیاری هم این کار را نمی‌کنند!) اما ضرری ندارد که تلفن همراهتان را دردسترس نگه دارید.

1. لباس راحت بردارید

برای سفر خود، به‌خصوص برای پروازهای طولانی، لباس و کفش راحت بپوشید. لباس‌هایتان را لایه‌بندی کنید تا با دماهای مختلف در هواپیما سازگار شوند و برای راحتی بیشتر، یک بالش یا پتوی مسافرتی کوچک داشته باشید.

1. سرگرمی و ملزومات را پیش‌بینی کنید

سرگرمی دلخواه مانند کتاب، موسیقی، تبلت، بازی و… خود را همراه داشته باشید. همچنین وسایل ضروری مانند هدفون، شارژر، لوازم بهداشتی و هر گونه داروی ضروری را در کیف‌دستی خود حمل کنید.

1. خدمات در پرواز را بررسی کنید

سری به وبگاه شرکت هوایی بزنید و خدمات داخل پرواز ارائه شده توسط آن را بررسی کنید. ایرلاین ممکن است وعده‌های غذایی، میان‌وعده‌ها، نوشیدنی‌ها و سرگرمی‌های مختلفی را در طول پرواز ارائه دهند. پس با امکانات موجود برای بهبود سفر خود آشنا شوید.

1. به آداب‌ورسوم محلی احترام بگذارید

قبل از سفر به خارج از ایران، با آداب‌ورسوم و هنجارهای فرهنگی محلی کشور مقصد آشنا شوید. به سنت‌ها احترام بگذارید. لباسی درخور شأن بپوشید و از دستورالعمل‌ها یا مقررات خاص آن‌ها پیروی کنید.

 لازم به ذکر است که این نکات ایده‌هایی است که به ذهن ما می‌رسد. درصورتی‌که شما هم تجربه‌ای دارید پیشنهاد می‌کنیم آن را با ما در میان بگذارید.

 سخن آخر

آشنایی با شرکت‌های هواپیمایی ایرانی برای یک سفر بی‌نقص و لذت‌بخش بسیار مهم است. با درک خدمات، امکانات و سیاست‌های این خطوط هوایی، می‌توانید تصمیمات آگاهانه بگیرید و سفر خود را بهینه کنید. چه در حال برنامه‌ریزی یک سفر داخلی یا کاوش در ارتباطات بین‌المللی باشید، این راهنمای جامع شما را به دانشی مجهز می‌کند تا با خیال راحت و با اطمینان از خدمات صنعت هواپیمایی کشور استفاده کنید. همچنین اگر می‌خواهید راحتی و خدمات ویژه‌ای را تجربه کنید سری به خدمات CIP فرودگاه‌ها بزنید. در پایان به امید روزی هستیم که نام ایرلاین‌های ایرانی در جهان بدرخشد.